Najważniejsze opłaty i podatki,
o czym musisz pamiętać prowadząc działalność gospodarczą
Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z wieloma obowiązkami. Jednym z nim jest regulowanie opłat i podatków. Trzeba też pamiętać o terminach, w których opłaty i podatki powinny być zapłacone. W tym wpisie dowiesz się jakie są najważniejsze opłaty i podatki, które mogą cię dotyczyć gdy prowadzisz działalność gospodarczą.
Jednoosobowa działalność gospodarcza - rejestracja
Jedną z najpopularniejszych form prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Rejestracja działalności gospodarczej wiąże się ze wpisem do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Tutaj powinieneś zapamiętać, że rejestracja w Rejestrze Przedsiębiorców CEIDG jest darmowa i nie jesteś zobowiązany do żadnych opłat z tytułu takiej rejestracji. Dokonywanie zmian w CEIDG także jest wolne od opłat.
Niektórzy przedsiębiorcy są także podatnikami VAT (tzw. VATowcami). Warto pamiętać, że rejestracja do VAT także jest darmowa. W przypadku tej rejestracji powinieneś jednak zwrócić uwagę czy w formularzu rejestracyjnym zaznaczyłeś pole dotyczące otrzymania urzędowego potwierdzenia zarejestrowania jako podatnik VAT. Takie potwierdzenie jest bowiem płatne, a nie jest wymagane, bowiem status rejestracji możesz sprawdzić na odpowiedniej stronie rządowej.
Na tym etapie możesz być także zainteresowany zakupem dostępu do programu księgowego lub w ogóle skorzystania z usług księgowych. Opłaty jakie poniesiesz są zależne od firm księgowych, z których będziesz chciał skorzystać. Pamiętaj też, że wiele programów księgowych dla nowych przedsiębiorców przez pewien czas oferuje darmowe wersje lub preferencyjne stawki.
Podatek dochodowy - PIT
Prowadząc działalność gospodarczą w formie jednoosobowej działalności gospodarczej dotyczyć cię będzie podatek dochodowy od osób fizycznych, tzw. PIT. Co do zasady, przysługuje ci prawo do wyboru formy opodatkowania. Aktualnie dostępne są trzy formy opodatkowania:
- zasady ogólne – zwane także skalą podatkową;
- podatek liniowy;
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
W zależności od wybranej przez Ciebie formy opodatkowania, podatek PIT obliczany jest według innych stawek podatkowych i zasad.
W przypadku skali podatkowej (zasad ogólnych) występują dwa progi podatkowe. Pierwszy próg podatkowy dotyczy dochodów do wysokości 120.000,00 złotych rocznie, do których przedsiębiorca ma prawo zastosować kwotę wolną od podatku w wysokości 30.000,00 złotych, a stawka podatkowa wynosi 12%. Drugi próg podatkowy stosuje się w przypadku przekroczenia wskazanej wyżej kwoty dochodów rocznych. Zatem dochody roczne powyżej 120.000,00 złotych należy opodatkować według 32% stawki podatku.
Natomiast przedsiębiorcy, którzy wybrali podatek liniowy, stosują jedną stawkę podatku, niezależnie od tego jaki dochód osiągnęli. Stawka podatku w tym wypadku wynosi 19%. Musisz też wiedzieć, że jeśli wybrałeś podatek liniowy jako formę opodatkowania twojej działalności, to nie przysługuje ci tzw. kwota wolna od podatku, zatem już od pierwszego dochodu obowiązany jesteś do obliczenia odpowiedniego podatku.
Ostatnią formą opodatkowania jest zryczałtowany podatek dochodowy, zwany „ryczałtem”. Ta forma opodatkowania cechuje się innymi zasadami, niż dwie wskazane powyżej, ponieważ podstawę opodatkowania stanowi przychód a nie dochód. Oznacza to, że przedsiębiorca, który jest na ryczałcie nie rozpatruje co do zasady kosztów uzyskania przychodu, a więc na potrzeby podatku dochodowego nie oblicza jaki osiągnął dochód.
Stawki podatku ryczałtowego są różne, w zależności od tego czym zajmuje się dany przedsiębiorca. Aktualnie dostępne są stawki od 2% do 17%. Przykładowo przedsiębiorca, który świadczy usługi reklamowe powinien stosować stawkę 15%, natomiast przedsiębiorca, który uzyskuje przychody z działalności gastronomicznej powinien stosować stawkę 3%. Trzeba też wiedzieć, że nie każdy przedsiębiorca może skorzystać z opodatkowania w formie ryczałtu – chcąc wybrać tę formę opodatkowania warto zatem skonsultować tę kwestię ze specjalistą.
Składki społeczne ZUS oraz składka zdrowotna
Często mówi się, że przedsiębiorcy obowiązani są do zapłaty tzw. ZUSu. Czy każdy przedsiębiorca musi płacić ZUS? Dla początkujących przedsiębiorców, którzy zakładają działalność po raz pierwszy, lub ponownie rozpoczynają działalność gospodarczą po 5 letniej przerwie od ostatniego zawieszenia lub zakończenia jej, przewidziano ulgę na start. Ulga na start pozwala nie płacić przedsiębiorcom składek społecznych ZUS przez pierwsze pełne sześć miesięcy kalendarzowych. Jeżeli zatem rozpoczniesz prowadzenie działalności gospodarczej, przykładowo 2. dnia danego miesiąca, to miesiąc ten nie podlega zaliczeniu do ulgi na start i de facto możesz z niej korzystać przez niemal siedem miesięcy.
Następnie, po okresie ulgi na start przedsiębiorcy mogą skorzystać z preferencyjnych składek ZUS, które są o wiele niższe od standardowych składek, lecz taka opcja nie jest dostępna dla wszystkich przedsiębiorców. Możliwe jest także, dla niektórych przedsiębiorców opłacanie składek zgodnie z zasadami Małego ZUS Plus, co także pozwala płacić nieco niższe składki niż standardowe.
Przedsiębiorcy którzy obowiązani są do zapłaty standardowych składek ZUS muszą jednak liczyć się z miesięcznym wydatkiem ok. 1400 złotych, który jednak można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu lub odliczyć od dochodu, w przypadku form opodatkowania takich jak skala podatkowa i podatek liniowy.
Poza składkami społecznymi ZUS przedsiębiorcy obowiązani są także do zapłaty składki zdrowotnej. Po wprowadzeniu „Polskiego Ładu”, składkę zdrowotną oblicza się według zasad, które są ściśle związane z wybraną formą opodatkowania.
Przedsiębiorcy korzystający ze skali podatkowej płacą składkę zdrowotną obliczaną według 9% stawki. Jeżeli przedsiębiorca korzysta z podatku liniowego, składkę zdrowotną oblicza się według stawki 4,9%. Natomiast przedsiębiorcy, którzy wybrali ryczałt, płacą zryczałtowaną składkę zdrowotną, zależną od wysokości osiąganych przychodów. W takim wypadku, w zależności od wysokości przychodów składka wynosi:
- 376,16 złotych – dla przedsiębiorców, którzy osiągnęli roczny przychód w wysokości do 60.000,00 zł;
- 626,93 złotych – dla przedsiębiorców, których roczny przychód mieści się w przedziale ponad 60.000,00 zł do 300.000,00 złotych;
- 1128,48 złotych – dla przedsiębiorców, których roczny przychód wyniósł więcej niż 300.000,00 złotych.
Podatek od towarów i usług
Podatek od towarów i usług zwany podatkiem VAT jest podatkiem obrotowym, który co do zasady opodatkowuje konsumpcję. Często nie jest rzeczywistym obciążeniem, bowiem zachodzi w nim sytuacja przerzucenia ciężaru na ostatecznego nabywcę. Jak wcześniej wskazywaliśmy, nie każdy przedsiębiorca jest VATowcem, jednakże jeżeli jesteś podatnikiem VAT powinieneś liczyć się także z obowiązkami z tym związanymi. Warto wiedzieć, że ustawa o podatku od towarów i usług, czyli ustawa o VAT co do zasady daje możliwość skorzystania ze zwolnienia podmiotowego od tego podatku. Zwolnienie to dotyczy przedsiębiorców, których wartość sprzedaży nie przekroczyła w ostatnim roku 200.000,00 złotych rocznie, a w stosunku do nowych przedsiębiorców – gdy wartość zakładanej przez nich sprzedaży nie przekroczy tej kwoty proporcjonalnie do okresu prowadzonej przez nich działalności w trakcie danego roku podatkowego. Zwolnienie od podatku może okazać się korzystne aby poprawić konkurencyjność twoich towarów czy usług na rynku.
Nie wszyscy przedsiębiorcy mogą jednak skorzystać z tego zwolnienia. Przykładowo, zwolnienia nie mogą zastosować osoby świadczące usługi prawnicze. Pamiętaj też jednak, że w wielu sytuacjach posiadanie statusu podatnika VAT może okazać się korzystne.
Inne opłaty i podatki
Prowadząc działalność gospodarczą możesz spotkać się także z takimi podatkami jak podatek od nieruchomości, podatek od czynności cywilnoprawnych czy podatek od środków transportowych. Wiele zależy od tego w jakiej branży działa dany przedsiębiorca i jakich dokonuje transakcji.
Jak widać, przedsiębiorca na swojej drodze napotkać może wiele opłat i podatków, które powinien regulować według odpowiednich zasad i w określonych terminach. Nie powinieneś jednak się tego obawiać, bowiem dobrze przemyślane przedsiębiorstwo z pewnością odnajdzie się w tej rzeczywistości.