Informowanie o obniżkach cen wg UOKiK

Informowanie o obniżkach cen wg UOKiK

Nowy rok to prawdziwe trzęsienie ziemi dla wszystkich sprzedawców. Głośno zapowiadane zmiany w ustawie o prawach konsumenta, weszły w życie z dniem 1 stycznia 2023 r. Wraz z nimi nowe wymagania, w tym również te dotyczące informowania o obniżkach cen. Jakby mało było nowości, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wprowadza dodatkowe wytyczne w kwestii wskazywania obniżki cen. Jakie? O tym przeczytasz w tym artykule.

O co tyle krzyku, czyli czym jest Omnibus

Zapewne większość sprzedawców zastanawia się, co stoi za tym całym zamieszaniem. Jest to tzw. Omnibus, czyli Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE, 2005/29/WE oraz 2011/83/UE w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta.

Jak sama nazwa wskazuje, regulacje zawarte w tej dyrektywie, mają za zadanie zwiększenie ochrony konsumenta. Jednym z tych narzędzi służących zwiększeniu tej ochrony, ma być właściwe informowanie konsumenta w zakresie obniżenia cen produktów w sklepach.

Sprawdźmy zatem, co znajdziemy w dyrektywie na ten temat.

Przyjrzyjmy się więc tym zmianom.

Co Omnibus mówi o obniżkach cen?

Przede wszystkim chodzi o zaprzestanie tzw. praktyki żonglowania cenami. Czyli sztucznym zaniżaniu cen. Od teraz konsument ma jasno wiedzieć, z jaką ceną ma do czynienia: regularną czy obniżoną i czy ta obniżona, jest faktycznie obniżona 😊

Jak czytamy w dyrektywie:

W każdym ogłoszeniu o obniżce ceny podaje się wcześniejszą cenę stosowaną przez podmiot gospodarczy przez określony okres przed zastosowaniem obniżki ceny.

Wcześniejsza cena oznacza najniższą cenę stosowaną przez podmiot gospodarczy w okresie, który nie może być krótszy niż 30 dni przed zastosowaniem obniżki ceny.

Co na tej podstawie możemy wywnioskować? Sprzedawca ma obowiązek poinformować konsumenta o najniższej cenie produktu z ostatnich 30 dni.

Czy to wszystko?

Dodatkowo Komisja Europejska w Zawiadomieniu Komisji – Wytyczne dotyczące wykładni i stosowania art. 6a dyrektywy 98/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom, podaje następujące wytyczne:

Aby spełnić wymogi określone w art. 6a, podmiot gospodarczy ogłaszający obniżkę ceny musi podać najniższą cenę pobieraną za dany towar lub dane towary w okresie co najmniej ostatnich 30 dni przed zastosowaniem obniżki ceny.

Taka najniższa cena obejmuje wszelkie poprzednie „obniżone” ceny w tym okresie. Nieuwzględnienie cen stosowanych podczas wszelkich poprzednich okresów promocyjnych w ciągu 30 dni przed ogłoszeniem obniżki ceny będzie sprzeczne z art. 6a dyrektywy w sprawie podawania cen.

Ta sama zasada ma zastosowanie, w przypadku gdy podmiot gospodarczy początkowo przedstawia obniżkę ceny poprzez odniesienie do zbliżającej się podwyższonej ceny, po czym stosuje podwyższoną cenę przez okres krótszy niż 30 dni, a następnie ogłasza obniżkę ceny. Niezależnie od tego, w jaki sposób obniżka ceny została ogłoszona, wcześniejsza cena będąca punktem wyjścia do kolejnej obniżki ceny nadal musi być najniższą ceną w ciągu ostatnich 30 dni, tj. w tym przypadku początkową ceną wyjściową.

W związku z tym obniżka ceny musi być przedstawiona z wykorzystaniem podanej „wcześniejszej” ceny jako ceny odniesienia, tj. każda podana obniżka procentowa musi być oparta na „wcześniejszej” cenie ustalonej zgodnie z art. 6a:

— na przykład jeżeli ogłoszenie o obniżce ceny brzmi „50 % taniej”, a najniższa cena w ciągu 30 poprzednich dni wynosiła 100 EUR, sprzedawca będzie musiał przedstawić 100 EUR jako „wcześniejszą” cenę, od której oblicza się 50-procentową obniżkę, pomimo faktu, że ostatnia cena sprzedaży towaru wynosiła 160 EUR.

Na przykład obniżka ceny może zostać ogłoszona:

— w ujęciu procentowym (%), np. „20 % taniej”, lub w postaci konkretnej kwoty, np. „10 EUR taniej”,

— poprzez podanie nowej (niższej) ceny wraz z podaniem poprzednio stosowanej (wyższej) ceny. Poprzednia cena może zostać przedstawiona w formie przekreślonej, np. „teraz 50 EUR, było 100 EUR” lub „50 EUR/100 EUR”,

— za pomocą jakiejkolwiek innej techniki promocyjnej, np. „dzisiaj taniej o kwotę VAT”, która informuje konsumenta, że obniżka ceny jest równa wartości podatku VAT (co nie oznacza, że podatek VAT nie jest pobierany),

— poprzez przedstawianie aktualnej ceny jako ceny „wyjściowej” lub podobnej i podanie wyższej ceny jako nadchodzącej ceny normalnej.

I co możemy z tego wyciągnąć dla siebie?

Podsumowując powyżej przytoczone przepisy oraz wytyczne unijne, należy wskazać, że w świetle nowych przepisów sprzedawca ma obowiązek informować o najniższej cenie produktu z ostatnich 30 dni. Jeżeli w ciągu tych 30 dni sprzedawca dokonał kilku obniżek, musi wskazać je wszystkie. Poza tym, jeżeli obniżka jest procentowa, musi być oparta na wcześniejszej cenie.

Czy o wszystkich obniżkach musimy informować?

Kiedy nie musimy informować o najniższej cenie?

Tutaj również możemy zajrzeć do wytycznych unijnych, które wskazują, że nowe regulacje, nie mają zastosowania do programów lojalnościowych, kart rabatowych, kuponów oraz spersonalizowanych obniżek:

Art. 6a dyrektywy w sprawie podawania cen nie ma zastosowania do programów lojalnościowych dla klientów sprzedawcy, takich jak karty rabatowe lub kupony, które uprawniają konsumenta do zniżki cenowej na wszystkie produkty sprzedawcy lub na określony asortyment produktów w dłuższych nieprzerwanych okresach (np. 6 miesięcy, 1 rok) lub które umożliwiają gromadzenie punktów do wykorzystania podczas przyszłych zakupów.

Art. 6a dyrektywy w sprawie podawania cen nie ma również zastosowania do faktycznych spersonalizowanych obniżek cen, które nie mają charakteru „ogłoszenia” o obniżce ceny. Typowym przykładem takich obniżek cen są obniżki wynikające z wcześniejszych zakupów dokonanych przez konsumenta u danego sprzedawcy, np. gdy konsument otrzymuje przy zakupie kupon „20 % taniej”, ważny podczas kolejnych zakupów dokonanych do końca danego miesiąca.

Inne przykłady faktycznych spersonalizowanych obniżek cen, które nie są objęte zakresem art. 6a, to obniżki przyznawane danemu konsumentowi przy szczególnych okazjach, takich jak przystąpienie do programu lojalnościowego, ślub lub urodziny konsumenta, a także obniżki stosowane w momencie zakupu, które nie zostały „ogłoszone” z wyprzedzeniem.

Co do tych wyjątków odniósł się również UOKiK:

Jeśli jednak możliwość tańszego zakupu dotyczy ogółu lub części klientów danej firmy, to konieczne jest podawanie najniższej ceny z 30 dni poprzedzających obniżkę. Przykład: konsument wchodzi na stronę internetową sprzedawcy i widzi dostępną dla wszystkich informację, że po wpisaniu danego kodu, cena będzie obniżona – w tej sytuacji sprzedawca musi zapewnić, aby „wcześniejsza” cena wszystkich towarów objętych obniżką była najniższą publicznie dostępną ceną w ciągu ostatnich 30 dni przed wprowadzeniem obniżki.

Co na to wszystko UOKiK?

Kiedy mniej więcej już wszystko wiemy, wchodzi UOKiK cały na biało i wskazuje dodatkowe wytyczne.

Jak czytamy na stronie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów:

UOKiK sprawdził ok. 40 stron internetowych przedsiębiorców działających w sektorze e-commerce w różnych branżach: odzież, kosmetyki, obuwie, sprzęt sportowy, sprzęt elektroniczny, platformy internetowe. Do wszystkich tych podmiotów zostały skierowane wystąpienia z prośbą o zajęcie stanowiska co do poprawności wdrożenia przepisów dotyczących najniższej ceny.

Zastrzeżenia Prezesa Urzędu wzbudziły m.in.:

  • Podawanie aktualnej ceny sprzedaży i ceny przekreślonej bez zamieszczenia informacji, czym jest cena przekreślona.

  • Podawanie aktualnej ceny sprzedaży i ceny przekreślonej, przy czym komunikat wyjaśniający, że cena przekreślona jest najniższą ceną towaru, która obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki, jest dostępny dopiero po rozwinięciu.

  • Posługiwanie się przy prezentowaniu obniżek (ceny przekreślonej) innymi wartościami referencyjnymi z pominięciem najniższej ceny z 30 dni przed obniżką.

  • Obliczanie wielkości obniżki (np. 20%, 150 zł) w odniesieniu do ostatniej lub standardowej ceny towaru, a nie najniższej ceny z ostatnich 30 dni.

  • Posługiwanie się sformułowaniami innymi niż „najniższa cena towaru w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki”, czyli np. „cena referencyjna”, „poprzednia/ostatnia najniższa cena”, „cena z 30 dni przed promocją”.

  • Prezentowanie informacji o najniższej cenie obowiązującej w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki w sposób nieczytelny: czcionka, kolorystyka, kontrast.

Jak więc prawidłowo informować o obniżkach cen wg UOKiK?

Na podstawie powyższego, można wypunktować następujące wytyczne wskazane przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów:

  • obniżka powinna być wskazana w sposób czytelny i niebudzący wątpliwości konsumenta,
  • najniższa cena może być przekreślona, o ile jest nadal czytelna,
  • sprzedawca powinien wyraźnie wskazać najniższą cenę z ostatnich 30 dni przed obniżką,
  • zabronione jest informowanie o obniżce dopiero po rozwinięciu odsyłacza czy dużo mniejszą czcionką niż obniżona cena, przy użyciu nieczytelnego koloru lub niskiego kontrastu,
  • informacja o najniższej cenie powinna być prezentowana bezpośrednio obok aktualnej ceny,
  • jeśli sprzedawca obniża cenę częściej niż raz na 30 dni, może dodatkowo poinformować konsumenta o poprzednich cenach, jednakże nie powinno to wprowadzać konsumenta w błąd i odwracać jego uwagi od podanej najniższej ceny towaru w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki. Przykład UOKiK: Prawidłowe informowanie o dodatkowych cenach mogłoby wyglądać „80 zł zamiast 100 zł (najniższa cena w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki). Nasza regularna cena, poza okresami promocyjnymi, w ciągu ostatnich X dni wynosiła 120 zł” (taką samą czcionką),
  • jeśli sprzedawca informuje o obniżce ceny, zawsze powinien odnosić do najniższej ceny z 30 dni przed ogłoszeniem promocji, niezależnie od tego czy jest to obniżka procentowa czy kwotowa. Przykład UOKiK: jeżeli hasło brzmi „50 % taniej”, a najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni poprzedzających informację o obniżce dni wynosiła 100 zł, to sprzedawca będzie musiał przedstawić 100 zł jako cenę odniesienia, od której oblicza się 50-proc. obniżkę, mimo że ostatnia cena sprzedaży towaru była inna,

Pomyślisz: ok i co ja mam z tego wszystkiego wiedzieć? Jak mam prawidłowo komunikować obniżkę cen?

Prawidłowe informowanie o obniżaniu cen – podsumowanie

Podsumowując – jako sprzedawca informując o promocji/obniżce, musisz podać cenę promocyjną  i najniższą cenę sprzed 30 dni przed ogłoszeniem obniżki.

Obniżki muszą być komunikowane w sposób czytelny, który nie będzie budzić żadnych wątpliwości.

Nie możesz stosować mniejszej czcionki, czy używać tzw. odsyłaczy lub ujawniać informacji o najniższej cenie dopiero po najechaniu na cenę kursorem.

Niestety, od strony biznesowej nie jest to ułatwienie dla przedsiębiorców. Co więcej, wtyczki tworzone do sklepów on-line, które były dostosowane do brzmienia przepisów, nie uwzględniają aktualnie nowych wytycznych, które ukazały się pod koniec stycznia 2023r.  

Jak wygląda uzupełnianie dokumentów? Sprawdź przykład

Uzupełniasz tylko najważniejsze punkty (m.in. Twoje dane, informacje o sposobach płatności, terenie dostawy itp.). Do wszystkiego masz dodane komentarze i przykładowe propozycje zmiany.

Wzór regulaminu 2023. Z moją pomocą przygotujesz Regulamin sklepu w 30 minut. Dostosuj swój regulamin do nowych wymogów. Wzór regulaminu sklepu uwzględnia dyrektywę Omnibus.
regulamin sklepu internetowego 2022 2023